ناصرالدّین شاه قاجار مقالۀ ذیل بخشی از مقدّمۀ کتاب «ابوالفضایل گلپایگانی در آینۀ اسناد» است که در سال 1392 برای معرّفی آن کتاب، مستقلّاً در اینترنت منتشر گشت. کتاب یادشده را انتشارات نِحَل در اسپانیا در سال 2015 منتشر ساخت. بنابراین، ارجاعات و مآخذ مربوطه در انتهای مقاله، اسناد مندرج در کتاب مزبور است. (تورج امینی)
مقارن با نزول و ارسال کتاب مستطاب اقدس به ایران، ناصرالدّین شاه در سال 1290 ق. از سفر فرنگ بازگشت. سفر فرنگ را میرزا حسین‌خان سپهسالار[1] ، صدراعظم ایران، فراهم کرده بود تا شاه پیشرفت غرب را ببیند و در صدد تغییر اوضاع اجتماعی و فرهنگی و سیاسی ایران برآید. وقتی شاه مزبور به واسطۀ تلاش‌های میرزا حسین‌خان سپهسالار نغمه‌های اصلاح و مدنیّت را سر داد، به همان نسبت که سنّت‌گرایان به مخالفت قیام نمودند، موافقان تحوّل نیز بر اقدامات خود افزودند. در این زمان است که مشاهده می‌نماییم حجم نوشته‌های جناب ابوالفضایل در تمجید از این اتّفاق، فزونی گرفته است. چند مطلب از جناب ابوالفضایل و از جمله، نامه‌هایی به خود ناصرالدّین شاه، در دست است که او در آن نوشته‌ها از عدالت‌پروری و تمدّن‌خواهیِ ارکان حکومتی سپاس‌گزاری کرده است.
مقارن با نزول و ارسال کتاب مستطاب اقدس به ایران، ناصرالدّین شاه در سال 1290 ق. از سفر فرنگ بازگشت. سفر فرنگ را میرزا حسین‌خان سپهسالار[1] ، صدراعظم ایران، فراهم کرده بود تا شاه پیشرفت غرب را ببیند و در صدد تغییر اوضاع اجتماعی و فرهنگی و سیاسی ایران برآید. وقتی شاه مزبور به واسطۀ تلاش‌های میرزا حسین‌خان سپهسالار نغمه‌های اصلاح و مدنیّت را سر داد، به همان نسبت که سنّت‌گرایان به مخالفت قیام نمودند، موافقان تحوّل نیز بر اقدامات خود افزودند. در این زمان است که مشاهده می‌نماییم حجم نوشته‌های جناب ابوالفضایل در تمجید از این اتّفاق، فزونی گرفته است. چند مطلب از جناب ابوالفضایل و از جمله، نامه‌هایی به خود ناصرالدّین شاه، در دست است که او در آن نوشته‌ها از عدالت‌پروری و تمدّن‌خواهیِ ارکان حکومتی سپاس‌گزاری کرده است.
RSS Feed
