مقارن با نزول و ارسال کتاب مستطاب اقدس به ایران، ناصرالدّین شاه در سال 1290 ق. از سفر فرنگ بازگشت. سفر فرنگ را میرزا حسینخان سپهسالار[1] ، صدراعظم ایران، فراهم کرده بود تا شاه پیشرفت غرب را ببیند و در صدد تغییر اوضاع اجتماعی و فرهنگی و سیاسی ایران برآید. وقتی شاه مزبور به واسطۀ تلاشهای میرزا حسینخان سپهسالار نغمههای اصلاح و مدنیّت را سر داد، به همان نسبت که سنّتگرایان به مخالفت قیام نمودند، موافقان تحوّل نیز بر اقدامات خود افزودند. در این زمان است که مشاهده مینماییم حجم نوشتههای جناب ابوالفضایل در تمجید از این اتّفاق، فزونی گرفته است. چند مطلب از جناب ابوالفضایل و از جمله، نامههایی به خود ناصرالدّین شاه، در دست است که او در آن نوشتهها از عدالتپروری و تمدّنخواهیِ ارکان حکومتی سپاسگزاری کرده است.
مقالۀ ذیل بخشی از مقدّمۀ کتاب «ابوالفضایل گلپایگانی در آینۀ اسناد» است که در سال 1392 برای معرّفی آن کتاب، مستقلّاً در اینترنت منتشر گشت. کتاب یادشده را انتشارات نِحَل در اسپانیا در سال 2015 منتشر ساخت. بنابراین، ارجاعات و مآخذ مربوطه در انتهای مقاله، اسناد مندرج در کتاب مزبور است. (تورج امینی)
مقارن با نزول و ارسال کتاب مستطاب اقدس به ایران، ناصرالدّین شاه در سال 1290 ق. از سفر فرنگ بازگشت. سفر فرنگ را میرزا حسینخان سپهسالار[1] ، صدراعظم ایران، فراهم کرده بود تا شاه پیشرفت غرب را ببیند و در صدد تغییر اوضاع اجتماعی و فرهنگی و سیاسی ایران برآید. وقتی شاه مزبور به واسطۀ تلاشهای میرزا حسینخان سپهسالار نغمههای اصلاح و مدنیّت را سر داد، به همان نسبت که سنّتگرایان به مخالفت قیام نمودند، موافقان تحوّل نیز بر اقدامات خود افزودند. در این زمان است که مشاهده مینماییم حجم نوشتههای جناب ابوالفضایل در تمجید از این اتّفاق، فزونی گرفته است. چند مطلب از جناب ابوالفضایل و از جمله، نامههایی به خود ناصرالدّین شاه، در دست است که او در آن نوشتهها از عدالتپروری و تمدّنخواهیِ ارکان حکومتی سپاسگزاری کرده است.
0 Comments
در این نوشتار نخست "روز آخر"یا "روز خـدا" را درآیات امروزِ خداوندِ یکتا، محبوب بی همتا میشناسیم. و از آنجا که مطلب بسیار است، نوشتار را در دو بخش به یاران و عزیزان تقدیم میکنم. "امروز روز فضل اعظم و فیض اکبر است. باید کلّ بکمالِ اتّحاد و اتّفاق در ظلِّ سدرهء عنایت الهی ساکن و مستریح باشند... زود است بساط عالم جمع شود و بساط دیگر گسترده گردد." "امروز روزیست که بحر رحمت ظاهر است و آفتاب عنایت مُشرق و سحابِ جود (ابر بخشش) مرتفع. باید نفوس پژمرده را به نسائمِ محبّت و مودّت... تازه و خرّم نمود." و "امروز روز مشاهده و اصغا (دیدن و شنیدن) است... امروز عظیم است چه که در جمیع کتب به یوم اللّه معروف. جمیع انبیاء و اصفیاء طالبِ لقایِ این یوم بدیع بوده اند." و بخشی از لوح مبارکی که بر فراز کوه "کرمل" نازل شد. "حَبَّذا هذَا الیوم الَّذی فیهِ تَضَوَّعَت نَفَحاتُ الرَّحمن فِی الاِمکان. حَبَّذا هذَا الیومُ المبارکُ الَّذی لاتُعادِلُهُ القرونُ والاعصار... یا کرمل...سَوفَ تَجری سَفینةُ اللّهِ عَلَیکِ..." مفهوم: "مرحبا بر این روز! که در آن نسیمهای معطّر طلعت رحمان در جهان وزان است... مرحبا بر این روز مبارک! که قرنها و دورها با آن برابری نکند... ای کرمل... بزودی کشتی (نجاتِ) انسانها بر تو بحرکت خواهد آمد..." (این کشتی که بر کوه جاری میشود شریعت خداوندی است که نجات جهانیان با اوست.- کشتی نوح را بیاد آریم!) در تاریخ ۱۷۵ ساله امر مبارک حکایت کوچه شمشیر گرها یا همان کوچه بیت مبارک شیراز، حکایت اشکها و لبخندهاست. محور وقلب این داستان، خانه ایست که مطاف اهل دو جهان است، خانه حضرت رب اعلی، نقطه طلوع شمس حقیقت ومبدإ تاریخ سراسر جانبازی وفداکاری مؤمنین دیانت بهائیست. تاریخ سازان این داستان احبای ممتهن وستمدیده ساکن در کوچه بیت مبارک میباشند که در جوار این مکان مقدس، همواره با اتحاد واتفاق، فداکاری و ایثار صفحه ای از تاریخ امر مبارک را جاودانه ساختند وخود مستفیض و منجذب ازنیروی ساطعه وفضای روحانی این مکان مبارک گشتند. مطالبی که در ادامه مطالعه میکنید برگرفته از خاطرات احبایست که آنزمان خود در متن این وقایع حضور داشته اند. نظر به اهمیت نقش زن در اجتماع و تحولاتی که سپیده آن از زمان قاجار سر برکشید به شیوه زندگی زنان در این دوره می پردازیم و سپس تغییراتی را که در شیوه رفتار به زنان ایجاد شد مورد نظر قرار میدهیم. گرچه عواملی بیشمار سبب برون جستن زنان از پیله تنگ و بینور تعصبات گردید که باهم مورد بررسی قرار خواهیم داد. در همه کتب مقدّسه خطاب به همه مردمان جمعاً، و امّتها و قبائل انسانی یک یک، از جنگ و مبارزهء همیشگی میان خوبی و بدی یا زشتی و زیبائی یا روشنائی و تاریکی - بعبارات و تعبیرهای گوناگون مانند مبارزهء اهورا مزدا و اهریمن و یا رحمان و شیطان پی درپی یاد شده است. و جالب آنکه در همه جا انسانها را به پیروزی نهائی اهورامزدا بر اهریمن و خداوند رحمان برشیطان وعده داده اند. در داستان خلقت در قرآن هم دیدیم که شیطان را تا روز قیامت مهلت داده شد! تا برسر راه آدمها بنشیند و آنان را بگمراهی کشاند. در بیان روز قیامت یا رستاخیز آیات الهی در کتب مقدّسه فراوان است. در نوشتار 6 سرانجام بآن خواهم پرداخت. در آغاز بیاد آریم که علی امام اوّل در بارهء قرآن چنین گفت: قرآن چهار کتاب در یک کتاب است: عبارات، اشارات، حقایق و لطائف. عبارات برای عوام است (مناسب با درک عموم مردم)، اشارات برای خواصّ است (دانشمندان)، حقایق برای اولیاء و لطائف برای انبیاست. بنابرین مردم عادی از کلمات و زیبائی و رسائی آن و نیز از داستانهای آن لذّت میبرند و به امید بهشت و از ترس دوزخ احکام را اجرا میکنند و راه درست زندگی را میابند. اشاراتِ کتاب را دانشمندان در میابند و اعجاب میکنند. (مثلاً ادراکات علمی در زمینه های گوناگون اهل دانش را بشگفتی آورده به تفکّر وامیدارد. و از داستانها نیز بسیار سود های خردمندانه میگیرند. امّا، حقایق قرآنی را اولیای الهی یعنی امام ها و عارفان واقعی میفهمند وبراستی "مغز را برمیدارند و پوست را برای نادانان و مدّعیانِ دانش میگذارند. و جالبتر از همه اینکه "لطائف قرآن را تنها پیامبران خداوندی" میدانند. این نکته را به آیاتی ربط دهیم که خداوند یکتا وعده میدهد که "علینا بیانه". بیان باطن قرآن و لطائف آن را در طلوع شمس ظهور در آینده (زمانیکه نوع انسان برشد کافی برسد) رسول زمان به انسان خواهد آموخت. |
مدیربرگزیده مقالات مختلفه، نظرات مختلفه، نظرات دیگران، گلچین ها و ... بایگانی
March 2024
دسته بندی ها
All
|