اولین مؤمن افغان به حضرت بهاءالله و دیانت بهایی در افغانستان

اولین مؤمن افغانی

عالی‌ترین نتیجه که جناب ابوالفضائل از سفر سمرقند گرفت، ایمان دکتر عطاءالله خان از بزرگزادگان افغانی است که چند جمله جهت معرفی جنابش تحریر می‌گردد: [1]" پدر دکتر عطاءالله خان از خاندان امیر عبدالله خان از طائفه علی زئی اهل قندهار بود که به کابل کوچیده و عطاءالله خان در آن جا تولد یافته، خواندن و نوشتن فرا گرفت و بعد از والدش در خدمات دولتی ورود نموده مشغول شد. در این اوقات امیر عبدالرحمن به علل سیاسی او را به ترکستان افغانستان تبعید کرد و او منفرداً در «مزار سخی» نزد عبدالعلی طبیب مشغول خدمت شد. بعد نزد میرمحمد عالم یکسال تحصیل طب کرد و بعد از ممارست در خدمت قشون وارد و طبیب نظامی گردید.

---

در این موقع سردار اسحق خان که سردار قشون ترکستان بود، طاغی شده و از امیر عبدالرحمن شکست خورده فراری شد و به روسیه رفت و دکتر عطاءالله خان نیز همراه او بود تا در سال 1301 ه.ق به سمرقند ورود نمود و به شغل طبابت پرداخت و شهرتی یافت و زن اختیار کرد و چون جناب ابوالفضائل در 1307 ه.ق به سمرقند وارد شد، دکتر که همیشه مشغول مطالعه و تحصیل طب بود و مقامات علمی ابوالفضائل را در طب قدیم یافت، محض استفاده به حضورش آمده استفاده نمود. در ضمن مراودات به ایمان امر بدیع موفق شد.
اقامت جناب ابوالفضائل در سمرقند سالها به طول انجامید و با علما و دانشمندان آنجا حشر گرفت و کلمةالله را نه تنها در سمرقند بلکه در تمام آن بلاد و ارجاء به گوش مردم رسانیدند ولی به واسطه خشکی افکار و تصلّب مردم آن نواحی موفقیت زیادی از نظر تبلیغی حاصل نکرد و این اولین دفعه‌ای بود که ابوالفضائل در مقابل سدّ آهنین تعصب و تصلّب از نفوذ باز ماند.
از آن جناب حکایت کرده‌اند که بعد از تشرّف به حضور مبارک در ارض اقدس و بیان جریان حال خود در ترکستان و عدم موفقیت در آن سامان، حضرت عبدالبهاء او را تسلّی دادند که انشاءالله تخم‌های افشانده ثمر خواهد داد و دکتر عطاءالله خان که تبلیغ شده‌اند، موجب ایمان دیگران خواهند شد...

حضرت عبدالبهاء در خصوص اهمیت ارض خاء (خراسان، سیستان و زابلستان، افغانستان و مرو)  در 14 فوریه 1914 در بیت مبارک ‌فرمودند:
.... عشق آباد در جغرافیای آسیا نقطه مهم است مهمترین نقطه آن صفحات مرو و عشق آباد است زیرا یک نقطه حاکمه است بر جمیع آسیا هر امری در آنجا انتشار یابد سرایت به جمیع آسیا میکند. امیر تیمور سلطنت را در آنجا قرار داد تا سبب فتوحات عظیمه شود. چنگیز خان بعد از آنکه آنجا را فتح نمود جمیع آسیا را فتح کرد. حال هم الحمدالله علم الهی در آنجا بلند شده است مشرق الاذکار در آنجا ساخته شده است؛ انتهی[۲]

با توجه به بیان حضرت عبدالبهاء الله هر اتفاقی در خراسان بزرگ بیافتد به سراسر عالم انتشار پیدا میکند همانطور که فرمودند تیمور سلطنت را در آنجا قرار داد تا سبب فتوحات عظیمه شود، چنگیز خان بعد از آنکه آنجا را فتح نمود جمیع آسیا را فتح کرد. همینطور  بالعکس زمانی که اسکندر و امپراطوری انگلیس و شوروی در افغانستان که بخشی از خراسان بزرگ بود شکست خوردند در تمام دنیا شکست خوردند و امپراطوری آنها از هم پاشید.  و همینطور در خصوص افتتاح اولین مشرق الذکار در عشق آباد[3] در همان بیانات میفرمایند که:
این اولین مشرق الاذکار است که بهمت حضرت افنان روحی له الفدا و بهمت احبای عشق آباد باتمام رسید. این مسئله بعد خیلی اهمیت پیدا میکند بعد هزاران مشرق الاذکار ساخته خواهد شد. 

*  اولین مومن در آمریکا، تورنتون چیس (Thornton Chase) 
*  اولین مومن ایران: ملاحسین بشرویه ای
*  اولین مومن افغانستان: دکتر عطاءالله خان
*  ...
---
[1] - از یادداشتهای جناب فاضل مازندرانی 
[۲] مائده آسمانی صفحه 189
[3] اولین مشرق الاذکار در عالم، مشرق الاذکار عشق آباد در ترکمنستان است که توسط دولت شوروی در سال 1930 مصادره شد. این بنا در سال 1948 به خاطر وقوع زلزله خراب شد و در سال 1960 به کلی ویران گشت. این تصویر بازسازی شده براساس یک تصویر سیاه و سفید قدیمی و بر اساس مشاهدات زائرینی که قبل از تخریب از آنجا دیدن کرده اند تهیه شده است.

---

*  مضمونی بر لوح مبارک خراسان(خراسان و سیستان و زابلستان و افغانستان و مرو)
* ارض خاء( خراسان، افغانستان و ...)
* جناب آقا سید عباس علوی خراسانی
* جناب ملا علی شهید سبزواری

مطالب مرتبط: